Theo phong tục của người Việt Nam, khi em bé sinh ra được tròn một tháng thì cha mẹ cần làm một cái lễ gọi là lễ cúng đầy tháng cho con hay còn gọi là lễ cúng Bà Mụ nhằm tạo ơn Bà Mụ và Đức ông đã đem đứa trẻ đến nhà, giúp mẹ tròn con vuông và cũng là cái lễ để trình báo với mọi người rằng một thành viên mới sẽ gia nhập vào cộng đồng dân cư đó, mong mọi người sẽ cưu mang, che chở cho đứa trẻ. Chính vì thế, làm lễ cúng đầy tháng cho con là việc làm quan trọng
Ông bà ta xưa quan niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà chúa đầu thai), Tiên Mụ mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn ra ban cho. Mỗi Mụ Bà sẽ có trách nhiệm nặn ra một bộ phận cho đứa trẻ như mắt, mũi, tay, chân, tóc… xấu hay đẹp cũng là do tay các Bà Mụ nặn ra.
Đứa trẻ vừa mới chào đời hãy còn xa lạ với thế giới xung quanh. Trẻ phải luôn được mẹ ôm ấp, để nghe nhịp đập con tim, hơi thở của mẹ như hồi nằm trong bụng mẹ để dần tiếp xúc, quen dần và thích nghi với mọi thứ từ thế giới bên ngoài. Cho nên khi trẻ vượt qua 30 ngày đầu và khỏe mạnh thì cha, mẹ phải thực hiện nghi lễ cúng ăn mừng còn gọi là lễ cúng đầy tháng.
Vì vậy, khi đứa trẻ đầy cữ (đứa trẻ chào đời được 3 ngày), đầy tháng (đứa trẻ chào đời được một tháng), đầy năm; bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải bày tiệc cúng Mụ để tạ ơn các bà Mụ và cầu xin các Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều may mắn tốt lành.
Mười hai bà Mụ và ba Đức ông
Làm lễ đầy tháng cho bé trai, bé gái, ngoài việc chuẩn bị món ăn, thức uống dùng để chiêu đãi khách, bạn, gia chủ còn phải chuẩn bị mâm lễ vật cúng kính 12 Bà Mụ và một mâm cúng kính 3 Đức ông. Sau đây là danh sách 12 Bà Mụ sẽ luân phiên lo việc thai sản trong 12 năm cho bé và bà mỗi bà sẽ kiêm một việc trong sinh nở giáo dưỡng:
Ngoài ra, còn có 3 Đức ông: Thánh sư, Tổ sư và Tiên sư với chức năng truyền dạy nghề nghiệp cho bé trong tương lai (không phải 13 đức thầy).
Sau khi một tháng được sinh ra đời các bé sẽ được các cha mẹ tổ chức nghi lễ đầy tháng, cùng là để ăn mừng 1 tháng các bé là thành viên chính thức của gia đình. Ông bà ta từ xưa đã tính ngày đầy tháng tùy vào giới tính (tức là bé trai hay là bé gái).
Lễ cúng Mụ phải được làm cẩn thận chu đáo, với các lễ vật bao gồm:
1) 12 đôi hài xanh giống hệt nhau và một đôi hài cũng màu xanh nhưng to hơn. Thường gọi là vỉ hài sảo.
2) 12 nén vàng xanh giống nhau và một nén vàng xanh to hơn.
3) 12 bộ váy áo đẹp màu xanh giống hệt nhau và một bộ váy áo xanh cắt giống 12 bộ kia nhưng to hơn.
4) 12 miếng trầu cánh phượng giống hệt nhau và một miếng trầu têm cánh phượng to hơn.
5) 12 bộ đồ chơi: Bát,đũa, thìa, chén cốc, con giống, xe cộ, nón, mũ... giống hệt nhau và một bộ giống như vậy nhưng to hơn (những đồ lễ này có thể bằng nhựa, bằng sành sứ).
6) 12 con cua, 12 con ốc, 12 con tôm to nhỏ bằng nhau để sống (có thể đồ chín) là lễ vật dâng cúng 12 bà Mụ. Và mỗi loại một con to hơn hoặc nhiều con (ít nhất ba con) cũng để sống là lễ vật dâng cúng bà Mụ Chúa. (Các con này để vào bát to bày cúng, sau khi cúng xong thì đem cua, ốc thả ra ao, hồ; tôm có thể thụ lộc).
7) Phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả chia đều thành 12 phần giống nhau và một phần có đủ phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả nhưng lớn hơn (hoặc nhiều hơn).
8) Lễ mặn:
* Cúng Bà Mụ: 3 đĩa xôi, 3 tô chè, 12 chén chè
* Cúng Đức ông: 3 chén cháo, 1 con vịt chéo cánh luộc chín, 1 tô cháo
9) Bát hương, lọ hoa tươi nhiều màu, tiền vàng, cốc nước thanh tịnh (bày ở mâm trên cùng lễ mặn).
Bày lễ cúng Mụ mang tính chất thành kính, văn hoá và nghệ thuật, thường bàn lễ cúng Mụ được bày (trình bày) một cách hài hoà, cân đối.
>>> Xem thêm bài viết: Những điều cần biết về lễ cúng mụ cho trẻ sơ sinh
Sau khi bày lễ xong, bố hoặc mẹ cháu bé thắp 3 nén hương, rồi bế cháu bé ra trước án khấn:
Khi đã khấn xong thì bố hoặc mẹ chắp tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần hương thì lễ tạ. Sau đó gia đình mang vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá; đem tôm, cua, ốc đi phóng sinh tại các ao, hồ, sông để cầu phúc; các đồ chơi bằng nhựa, sành sứ thì giữ lại cho cháu bé để lấy phước.
Tiếp sau là lời chúc mừng và tặng quà hoặc tiền lì xì của khách mời, của dòng họ bà con cho cháu bé và gia đình nhân ngày cháu tròn một tháng tuổi.
Cuối cùng cả gia đình và bạn bè cùng thụ lộc chúc cho bé mọi điều tốt lành.
Trên đây, Phong Thủy Tam Nguyên đã chia sẻ đến bạn những kiến thức về cách làm lễ cúng mụ đầy tháng cho con. Hy vọng những thông tin này giúp ích cho bạn vào một ngày không xa.
>>>> Xem thêm:
Xem ngày dự sinh cho con gặp nhiều may mắn
Những lỗi phong thủy khiến con cái hay ốm đau, bệnh tật nhất định phải tránh